Międzynarodowy 3-letni projekt badawczy finansowany przez Volkswagen Fund (nr 1027.0641.216.2020, wartość projektu: 1.1 mln euro)
W złożonym świecie, w którym wielu odczuwa głębokie poczucie alienacji, sposób, w jaki tworzymy i utrzymujemy więzi społeczne, które nas łączą, jest ważną kwestią, która ma głębokie konsekwencje dla krajowych i międzynarodowych decydentów. Tworzenie poczucia solidarności w spójnej społeczności ma kluczowe znaczenie dla wyzwań stojących przed Europą.
Projekt realizowany jest przez multidyscyplinarny zespół z pięciu wiodących uniwersytetów z czterech krajów europejskich w nowatorskim i ambitnym badaniu złożoności poczucia przynależności i tożsamości Europejczyków. Dokładnie integruje różne metody, od studiów literaturowych i ankiet po monitorowanie mediów społecznościowych i eksperymenty on-line i laboratoryjne.
Odkrycia zostaną udostępnione decydentom, instytucjom badawczym i innowatorom kulturalnym w całej Europie, w tym Wspólnemu Centrum Badawczemu UE, Europejskiemu Instytutowi Uniwersyteckiemu i wpływowej praktyce artystycznej w Studio Olafur Eliasson.
Projekt ma na celu:
-stworzyć zniuansowane, porównawcze zrozumienie emocjonalnego wpływu wyzwań stojących przed Unią Europejską i jej obywatelami w różnych kontekstach społecznych, politycznych, gospodarczych i terytorialnych.
-stworzyć emocjonalny barometr współczesnych odpowiedzi na Unię Europejską i jej wyzwania, wyrażony przez opinię publiczną w mediach, w nowych mediach społecznościowych oraz w odpowiedzi na eksperymentalne interwencje.
- zrozumieć mechanizmy działań, narracji i symboli, które są ważne dla zaspokojenia potrzeb emocjonalnych i dla ułatwienia poczucia przynależności społecznej, bezpieczeństwa i spójności wśród obywateli Unii Europejskiej.
Konsorcjum:
Prof. Andreas Roepstorff, University of Aarhus, School of Culture and Society, Interacting Minds Center (PI)
Prof. dr Michael Pauen, Institut für Philosophie, Berlińska Szkoła Umysłu i Mózgu, Humboldt- Universität Berlin
dr hab., prof. UJ Dominika Kasprowicz, Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Prof. dr Manos Tsakiris, Wydział Psychologii, Royal Holloway University of London, Wielka Brytania & The Warburg Institute & The Institute of Philosophy, School of Advanced Study, University of London
Prof. dr Laura Cram, NRLabs Neuropolitics Research, School of Social and Political Science, University of Edinburgh, Wielka Brytania
Projekt w ramach program Erasmus+ nt.
(Nr projektu: Projekt KA2: 2020-1-DE02-KA202-007407 "MEDIC", okres realizacji: 1.10 2020- 30.05.2023 (32 miesiące), wartość całościowa projektu: 332 626,00 euro; wartość projektu realizowanego w UJ: 56 810,00 euro)
To międzynarodowy projekt realizowany z udziałem następujących partnerów:
- Thuringische Agentur fuer Europaische Programme e.v., Erfurt, Niemcy -lead partner,
- Uniwersytat Jagielloński, Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej, Kraków, Polska,
- YESA, Krems, Austria,
- Asociatia Pentru Educati se Dezvoltare Durabilo, Calarasi, Rumunia,
- Ludvig Fresenius Schulen GmbH, Koeln, Niemcy.
Celem projektu jest diagnoza dotychczasowego stanu rozwoju polityki senioralnej w ramach Unii Europejskiej, kierunków i form jej promocji w mediach głównego nurtu oraz w mediach społecznościowych (tu: głównie udział badawczy zespołu z IDMiKS UJ) oraz wypracowanie propozycji w zakresie wprowadzania zmian w systemie edukacyjnym oraz dopasowywania procesu kształcenia kadr medycznych dla realizacji celów polityki senioralnej w krajach Unii Europejskiej (chodzi tu o modyfikację treści szkolenia/ szerzej: kształcenia profesjonalnych kadr dla utrzymywania aktywności fizycznej i intelektualnej seniorów żyjących aktualnie, jak i w przyszłych latach w warunkach starzejącej się ludnościowo UE).
W programie polityki rozwojowej Unii Europejskiej przewiduje się, że w najbliższych latach rozwój polityki senioralnej realizowany będzie wśród liczebnie wzrastającej bardzo dynamicznie zbiorowości osób starszych, w przedziale wiekowym: od 60+ do -100, co oznacza dwie istotnie różniące się pomiędzy sobą kohorty wiekowe, do których winne być adresowane częściowo wspólne, a częściowo odmienne treści. Wyzwania komunikacyjne i technologiczne związane z realizacją założonych celów polityki senioralnej dotyczyć będą rozbudowy projektu : „Aktywny senior“, który ma zostać poszerzony zakresowo i treściowo, a następnie przetestowany na poziomie realizacyjnym, aby stać się w przyszłości modelem rekomendowanym do realizacji dla obywateli Unii Europejskiej znajdujących się w wieku sytuującym ich poza rynkiem pracy, ale nie aktywności obywatelskiej.
W projekcie podjęte zostanie - równolegle - zdiagnozowanie stopnia wykorzystania nowych rozwiązań informacyjnych oraz technologicznych w realizacji polityki senioralnej w warunkach XXI wieku z wykorzystaniem pogłębiających się możliwości w ramach robotyzacji przydatnej do szerszego zastosowania w komunikacji międzyludzkiej, opiece, a także terapii osób starszych. Celem prac w ramach projektu będzie wypracowanie takich rozwiązań modelowych w zakresie oczekiwanych na rynku pracy wymogów profesjonalnych związanych z realizacją polityki senioralnej, które określiłyby podstawowe standardy kształcenia w tym zakresie we wszystkich krajach wspólnoty europejskiej przyczyniając się w ten sposób do pogłębiania się stopnia spójności w wymiarze społecznym i demograficznym w ramach Unii Europejskiej.
Kierownik Projektu: Prof. dr hab. Teresa Sasińska-Klas - IDMiKS UJ
Ekspert Team Europe Komisji Europejskiej
Grant w ramach SocietyNow – programu strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim
Odpowiedź na tytułowe pytanie dadzą interdyscyplinarne badania prowadzone przez pracowników Instytutu Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej UJ oraz Instytutu Psychologii Stosowanej UJ.
Empiryczne badania reprezentatywnej grupy respondentów pozwolą zidentyfikować najbardziej traumatyczne elementy dziennikarskich narracji. Prowadzona z perspektywy psychotraumatologii krytyczna analiza jakościowa i ilościowa dziennikarskich materiałów z kilku krajów pozwoli odpowiedzieć na pytanie: Jak traumatyzacji zapobiec lub zmniejszyć jej skalę? To pytanie o skuteczność komunikacji kryzysowej, prowadzące do poprawy jakości życia obywateli dotkniętych epidemią.
Jak zmniejszyć skalę stresu, przy jednoczesnym zachowaniu dziennikarskich standardów rzetelnego informowania? Na to pytanie odpowiedzą interdyscyplinarne badania, których wyniki będą miały ogromne znaczenie dla dziennikarzy polskich i zagranicznych, badaczy mediów i komunikacji oraz psychologów i terapeutów.
Celem projektu jest przygotowanie rekomendacji dla dziennikarzy relacjonujących kryzys: reporterów, redaktorów i szefów redakcji oraz opracowanie projektu dalszych badań – wielojęzycznych i interdyscyplinarnych analiz porównawczych dziennikarskich relacji z pandemii w Polsce i w krajach najbardziej dotkniętych skutkami koronawirusa (Włochy, USA, Wielka Brytania). Równolegle do prowadzonych przez medioznawców jakościowych analiz zawartości przekazów medialnych, zbadany będzie ich skutek – prowadzone przez psychologów empiryczne badania odbiorców dziennikarskich materiałów pozwolą zidentyfikować najbardziej traumatyzujące i lękotwórcze elementy dziennikarskich relacji.
Perspektywa psychotraumatologii wprowadzona do badań medioznawczych wzbogacająca obie dyscypliny o nowy obszar badawczy (jakim jest dziennikarstwo traumy) pozwoli znaleźć skuteczne rozwiązania dla komunikacji w sytuacji kryzysowej i wypracować standardy pozwalające rzetelnie informować o rozwijającej się sytuacji, a przy tym unikać przekazów mających działanie lękotwórcze.
Kierownik grantu: dr hab. Magdalena Hodalska, prof. UJ
Ośrodek Badań Prasoznawczych
Katedra Jean Monnet WOLNOŚĆ, ZAUFANIE I PRZEJRZYSTOŚĆ MEDIÓW W UNII EUROPEJSKIEJ (FREEMED) jest projektem naukowo-dydaktycznym i dotyczy znaczenia nauczania, prowadzenia debaty i działalności badawczej, jako podstaw dla generowania wiedzy i prowadzenia analiz obecnych tendencji w zakresie wolności mediów, zaufania do mediów informacyjnych i przejrzystości mediów w zmieniającym się środowisku politycznym i cyfrowym w Unii Europejskiej. Obszarem dociekań FREEMED są również skutki tych tendencji dla sposobu rozumienia obecnych zagrożeń demokratycznych funkcji mediów i korzystania z przekazu informacyjnego w UE.
Ostatnie dziesięć lat stoi pod znakiem znaczących zmian technologicznych, które w rezultacie zrestrukturyzowały europejskie środowisko komunikacyjne. W centrum tego procesu znajduje się stosunek obywateli i polityków do mediów informacyjnych, ponieważ jakość demokracji i rządów w dużej mierze zależy od jakości informacji i przejrzystości mediów jako ich dostawców i twórców, a także od zaufania użytkowników do mediów informacyjnych. Projekt FREEMED nawiązuje do tych zmian oferując kursy dydaktyczne koncentrujące się na mediach europejskich, europejskiej polityce medialnej i zjawisku dyplomacji mediów, kierowane do przyszłych dziennikarzy i pracowników mediów, specjalistów w zakresie komunikacji i public relations, jak również nowych mediów, mediów społecznych oraz platform, a także ekspertów ds. polityki medialnej. Oferta dydaktyczna bazuje na wynikach badań naukowych dotyczących tych obszarów. Kursy prowadzone w formie wykładów są otwarte dla grup społeczeństwa obywatelskiego (takich jak nauczyciele szkół podstawowych i średnich, dziennikarze, członkowie organizacji zawodowych itp.). Wykładowców realizujących projekt FREEMED wspierają zaproszeni goście, którzy dzielą się ze studentami swoimi doświadczeniami.
Strona www projektu: https://freemed.wzks.uj.edu.pl/
Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki (nr projektu 2016/21/B/HS5/00437, konkurs OPUS 11)
Celem projektu jest badanie ścieżek kariery w wielopoziomowym systemie wyborczym, czyli wzorów, w które układają się indywidualne losy polityków startujących w kolejnych wyborach. Kluczowe jest tu uwzględnieniem faktu, że struktury władzy publicznej w Polsce, w szczególności pochodzące z wyborów, tworzą swoistą hierarchię. Formalnie nie jest to hierarchia, która opiera się na podporządkowaniu – gmin powiatom, powiatów województwom, ani wszystkich szczebli samorządu władzom krajowym. Jednak, pomimo takiej niezależności, każdy z kolejnych poziomów władzy obejmuje większy obszar, większą liczbę mieszkańców i w związku z tym może być (i często bywa) postrzegany jako ważniejszy. Z drugiej strony, rzeczywisty zakres kompetencji poszczególnych poziomów władzy, a w szczególności zakres kompetencji konkretnych miejsc w strukturze na poszczególnych poziomach, może zaburzać takie proste, hierarchiczne wyobrażenie. Stąd pojawia się pytanie, czy szef lokalnej egzekutywy w przypadku gminy wiejskiej, miasta, miasta na prawach powiatu, czy wreszcie metropolii, może być porównany z członkiem ciał przedstawicielskich na innych poziomach, także tych wyższych, jeśli chodzi o atrakcyjność polityczną. Atrakcyjność wskazywaną przez kierunek przejścia w przypadku startu w kolejnych wyborach.
Szczegółowe informacje dotyczące wyniku wyborczego są gromadzone w bazach Państwowej Komisji Wyborczej. Każde wybory są tam jednak traktowane jako oddzielne zdarzenie, nawet w obrębie jednego poziomu, a zupełnie już nie uwzględnia się, na jakie stanowiska ktoś wcześniej kandydował. Jednak możliwość zdobycia unikalnych danych, pozwalających na zidentyfikowanie poszczególnych osób, pozwala stworzyć matrycę, dzięki której będzie można dostrzec, w jakie wzory układają się ścieżki karier w warunkach polskiego wielopoziomowego systemu wyborczego.
Takie ścieżki karier można analizować z dwóch perspektyw. Osnowę tworzą poszczególne poziomy władzy. Ciała przedstawicielskie w gminach, wybierani bezpośrednio gminni włodarze, rady powiatów, w tym miast na prawach powiatu, sejmiki, Sejm, Senat, czy wreszcie Parlament Europejski. Natomiast wątkami, które przeplatają się przez te wszystkie poziomy, są losy indywidualnych kandydatów. Teoretycznie można rozpoczynać swoją polityczną karierę albo na najniższych z tych szczebli, albo od razu zabiegać o funkcje dające możliwość działania w szerszej skali. Możliwe jest też jednak mozolne pięcie się po poszczególnych szczeblach władzy.
Analiza przeprowadzana osobno dla każdego z poziomów ma pokazać, jakie wcześniejsze doświadczenie i pozycję w innych ciałach miały osoby zabiegające o mandat na danym szczeblu. Jaki ma to wpływ na szansę ich sukcesu w takich wyborach oraz dokąd przechodzą na dalszych etapach swojej kariery. Także wtedy, gdy kolejne wybory przyniosą ich porażkę. Pójście tropem indywidualnych karier pozwala zbadać, jak narasta kapitał polityczny poszczególnych kandydatów i kiedy topnieje. Jak układają się ich losy, jaki procent z nich próbuje ponownego startu po poniesionej porażce i jakie jest prawdopodobieństwo, że taki kandydat będzie zmierzał w określoną stronę w kolejnych wyborach albo pozostanie na zajmowanej dotychczas pozycji.
Znaczenie takich badań najlepiej obrazują wyniki wyborów 2015 roku. W wyniku podwójnych wyborów, prezydenckich i parlamentarnych, dwa najbardziej eksponowane stanowiska w polskim państwie, czyli Prezydenta i Prezesa Rady Ministrów, objęły osoby, które w swoim życiorysie mają właśnie taką wielopoziomową ścieżkę kariery. W przypadku każdej z nich specyfika jest jednak odmienna. Prezydent Andrzej Duda rozpoczął swoją karierę od nieudanego startu w wyborach parlamentarnych. Następnie startował jednocześnie w wyborach prezydenta miasta i rady miejskiej, z czego jeden z tych startów zakończył się porażką, a drugi sukcesem. W następnym cyklu wyborczym znów kandydował na posła, tym razem odnosząc sukces. Potem z powodzeniem ubiegał się o mandat w Parlamencie Europejskim. Wreszcie zwyciężył w wyborach prezydenckich. Za każdym razem startował przy tym z tego samego komitetu, choć nie zawsze w tym samym okręgu. Pani premier Beata Szydło również ma w swoim życiorysie starty w wyborach różnych poziomów. Była radną powiatową, następnie burmistrzem wybranym w bezpośrednich wyborach, radną sejmiku wojewódzkiego i wreszcie posłanką – najpierw startującą z dalszego miejsca, a następnie jako lider listy. Na każdym poziomie był to start z komitetu o innej tożsamości i innej specyfice, za każdym jednak razem w głosować na nią mogli mieszkańcy jej rodzinnej miejscowości.
Te dwie kariery obrazują wagę badanego problemu. Doświadczenia w pracy na poszczególnych szczeblach bez wątpienia przekładają się na postrzeganie sensu swojego zaangażowania i sposób działania w życiu politycznym. Jednocześnie wcale nie tworzą one prostych wzorców. Ścieżki kariery nie muszą być jednokierunkowe i jednoznaczne – ze względu na nieoczywistą wagę urzędów, prawdopodobieństwo sukcesu w poszczególnych wyborach i płynne formy instytucjonalne, które charakteryzują polskie życie polityczne. Stąd badanie takich wzorów karier i szans na sukces związanych z przejściami pomiędzy poszczególnymi poziomami jest wartym szczegółowej analizy problemem. Problemem, który był przedmiotem już wielu badań naukowych. Jednak przedstawiany projekt charakteryzuje się wyjątkową skalą – obejmuje cały szereg cykli wyborczych na wszystkich porównywalnych szczeblach. Dzięki temu pozwala na pełniejsze zobrazowanie całego zjawiska.
Kierownik grantu: dr hab. Jarosław Flis, prof. UJ
Zakład Badań nad Mediatyzacją