dr hab. Ryszard Filas
Zakład Ośrodek Badań Prasoznawczych
Zastępca Redaktora Naczelnego "Zeszytów Prasoznawczych"
ryszard.filas@uj.edu.pl
tel. 12 664 58 10
pokój nr 1.310
Zainteresowania badawcze
przemiany rynku mediów (ogólnokrajowych i lokalnych) w Polsce po roku 1989 r.
odbiór mediów, szczególnie badania czytelnictwa prasy
prasa a konwergencja mediów; przyszłość prasy drukowanej
dorobek naukowy Ośrodka Badań Prasoznawczych oraz „Zeszytów Prasoznawczych”
rozwój polskiego prasoznawstwa, sylwetki polskich medioznawców
Monografie
Filas, R., Płaneta, P. (2019). Dyskursologiczne tezy i syntezy: język – kultura – media: prace ofiarowane prof. dr hab. Maciejowi Kawce. Kraków: Wydawnictwo TOC.
Filas, R., Kawka, M., Płaneta, P. (2016). Zeszyty Prasoznawcze: analiza zawartości (1957-2012): metody, tematy, autorzy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Artykuły w czasopismach naukowych
Cieślikowa, A. J., Filas, R. (2019). "Wiadomości" – nieistniejący krakowski dziennik z 1974 roku, czyli o badaniach selekcji odbiorczej w Ośrodku Badań Prasoznawczych. W: Rocznik Historii Prasy Polskiej, t. XXII, z. 4(56), s. 109-125.
Filas, R. (2019). Początki badań prasoznawczych pod zaborami i w Polsce odrodzonej: tropy galicyjskie i krakowskie. W: Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne, t. XXVIII, s. 17-28.
Filas, R. (2019). Walery Pisarek jako autor prac w „Zeszytach Prasoznawczych”. W: Zeszyty Prasoznawcze, nr 2, s. 189-207.
Filas, R. (2018). Ignacy S. Fiut jako prasoznawca. W: Zeszyty Prasoznawcze, nr 4, s. 618-631.
Filas, R. (2017). Rozwój czasopism medioznawczych w Polsce w drugiej połowie XX wieku. W: Rocznik Bibliologiczno-Prasoznawczy, t. 9/20, s. 25-39.
Filas, R. (2017). Od duopolu do monopolu. Dzienniki regionalne w Polsce w XXI wieku: próba bilansu. W: Rocznik Prasoznawczy, t. XI, s. 61-78.
Filas, R., Płaneta, P. (2014). Zeszyty Prasoznawcze (1958-2013). An outline of the structure, content and social features of the quarterly. In: Central European Journal of Communication, vol. 7, no 1(12) Spring 2014, p. 119-135.
Filas, R. (2012). Czy w Polsce jest miejsce na lokalną telewizję komercyjną? Doświadczenia i perspektywy. W: Zeszyty Prasoznawcze, nr 4, s. 9-29.
Filas, R. (2012). Dokąd zmierza nasza prasa? Hipotezy i spekulacje. W: Zeszyty Prasoznawcze, nr 1-2, s. 9-29.
Filas, R. (2010). Dwadzieścia lat przemian polskich mediów masowych (1989-2009) w ujęciu periodycznym. W: Zeszyty Prasoznawcze, nr 3-4, s. 27-54.
Artykuły w pracach zbiorowych
Filas, R., P. Płaneta. (2019). Professor Maciej Kawka and His Scientific Achievements. W: Filas R. Płaneta P. (red.), Dyskursologiczne tezy i syntezy. Język – Kultura – Media. Prace ofiarowane prof. dr hab. Maciejowi Kawce. Kraków: Wydawnictwo TOC, s. 25-44.
Filas, R. (2018). O badaniach rynku prasy. Z doświadczeń oldboya Ośrodka Badań Prasoznawczych. W: A. Hess, M. Lisowska-Magdziarz, A. Szymańska (red.), Metody badań medioznawczych i ich zastosowanie. Kraków: Wydawnictwo TOC, s. 277-298.
Filas, R., (2018). Dzienniki regionalne w Polsce po likwidacji duopolu. Krajobraz po wielkiej fuzji. W: K. Brzoza, S. Michalczyk (red.), Komunikowanie lokalno-regionalne w dobie społeczeństwa medialnego. Tom I. Problemy teoretyczno-praktyczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 55-69.
Filas, R. (2018). Telewizja Polska Kraków. W: W. Furman W., P. Kuca, K. Wolny-Zmorzyński K. (red.), Publiczna telewizja regionalna w Polsce. Stan na koniec grudnia 2015 roku. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 101-113.
Filas,, R. (2016). Od studiów etnograficznych do ogólnopolskich sondaży, od socjografii do socjologii – czyli pół wieku badań nad czytelnictwem prasy. W: R. Filas, M. Kawka, P. Płaneta (red.), "Zeszyty Prasoznawcze". Analiza zawartości (1957–2012). Metody – Tematy – Autorzy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 321-338.
Filas, R. (2016). Od ekonomii socjalizmu do badania wolnego rynku mediów. W: R. Filas, M. Kawka, P. Płaneta (red.), "Zeszyty Prasoznawcze". Analiza zawartości (1957–2012). Metody – Tematy – Autorzy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 271-286.
Filas, R. (2016). Odkrywanie prasoznawstwa, czyli co i jak badać. W: R. Filas, M. Kawka, P. Płaneta (red.), "Zeszyty Prasoznawcze". Analiza zawartości (1957–2012). Metody – Tematy – Autorzy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 97-118.
Filas, R. (2016). „Zeszyty Prasoznawcze” a Ośrodek Badań Prasoznawczych (OBP) – małżeństwo niemal doskonałe. W: R. Filas, M. Kawka, P. Płaneta (red.), "Zeszyty Prasoznawcze". Analiza zawartości (1957–2012). Metody – Tematy – Autorzy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 15-30.
Filas, R. (2016). Polskie Radio Kraków. W: P. Kuca, W. Furman, K. Wolny-Zmorzyński (red.), Radio regionalne w Polsce. Stan na koniec grudnia 2014 roku. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu rzeszowskiego, s. 105-121.
Filas, R. (2014). Gazeta Krakowska. W: P. Kuca, W: Furman, K. Wolny-Zmorzyński (red.), Dzienniki regionalne w Polsce. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 206 - 217.
Filas, R. (2014). Dziennik Polski. W: P. Kuca, W: Furman, K. Wolny-Zmorzyński (red.), Dzienniki regionalne w Polsce. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 16-27.
Filas, R. (2012). Gazeta papierowa – witryna internetowa – e-gazeta w Polsce. Dokąd zmierza nasza prasa? W: M. Gieruli, P. Szostok (red.), Konwergencja mediów masowych i jej skutki dla współczesnego dziennikarstwa tom 2. Katowice: Uniwersytet Śląski, s. 63-84.
Filas, R., Płaneta P. (2009). Das Mediensystem Polens. In: Internationales Handbuch Medien 2007/2008. Baden-Baden: Hans-Bredow-Institut, Nomos Verlagsgesellschaft, 28. Auflage, s. 518-541.
Filas, R., Płaneta P. (2009). Media in Poland and Public Discourse. W: A. Czepek, M. Hellwig, E. Nowak (red.), Press Freedom and Pluralism in Europe: Concepts and Conditions. Bristol/ Chicago, s. 141-163.